Soru Sor
Sorunu sor hemen cevaplansın.
Bellekte tasarlanan bir konuyu söz ya da yazıyla dile getirmeye anlatım denir.
Ele alınan konunun özelliğine göre yazar, anlatımını çeşitli yollarla gerçekleştirir.
Olaylar, duygular, konular, olgular ve izlenimler yazılırken kullanılan yöntemlere "anlatım biçimleri" denir.
Tanımlamadan, karşılaştırmalardan ve örneklerden yararlanılır.
Açık bir üslup, yalın bir dil kullanılır. Süslü, sanatlı söyleyişler görülmez.
Sözcükler ve sözler genellikle gerçek anlamlarında kullanılır ve bu tür anlatımlarda konunun en belirgin ayrıntıları göz önüne serilir.
Ders kitapları, makale ve ansiklopedilerde kullanılır.
Bu anlatım biçiminin özellikleri şunlardır:
Bilgi vermek temel amaçtır.
Konuyla ilgili sorular yeterince aydınlatılır.
Konuyu öğretmek esastır.
Çok fazla devrik cümle kullanmaktan kaçınılır, anlatımın yalın olmasına özen gösterilir.
Örnek:
Yazı, insanoğlunun belleğinin yükünü hafifletmiş, düşünsel enerjisini başka işlere yöneltebilmesini sağlamıştır. Yazının kullanımı bilginin yalnızca niceliksel birikimine değil, niteliksel gelişimine de katkıda bulunmuştur. Basım yoluyla çoğaltım, bu gelişmeye daha geniş ve yeni boyutlar katmış, ivme kazandırmıştır. Böylece, insanlar ve toplumlar arasında dünya görüşleri ve ideolojiler açısından da etkileşime kaynaklık etmiştir.
Yazar bu parçada "yazı" ile ilgili bilgi vermektedir. Yazının önemini vurgulayıp açıklamalarda bulunmaktadır. Sözcükleri gerçek anlamlarıyla kullanmış ve sanatlı bir yol izlememiştir.
Bir düşünceye karşı çıkılır ve karşı çıkılan düşüncenin yanlışlığı ispatlanmaya çalışılır.
Bu anlatım biçiminin özellikleri şunlardır:
Yazar, okuyucuyu etkilemeyi amaçlar.
Okuyucunun düşüncelerini değiştirmek ister.
"Diyelim ki, kabul edelim ki" gibi sözlerle karşı düşünce çürütülmeye çalışılır.
Soru cümleleri ve devrik cümleler kullanılabilir.
Yazar, anlatımına söyleşi içtenliğini katar.
Hırçın bir üslup kullanılabilir.
Örnek:
İstiyorlar ki değer ölçümüzü onların oyun yazarlarına göre ayarlayalım. İstiyorlar ki onlar gibi biz de Avrupalı eleştirmenlerin kireç tutmuş yargılarını papağan misali geveleyeni usta yazar sayalım. Bunu yapamayız. Biz de istiyoruz ki kendi değer ölçülerimiz geçerli olsun. Böyle düşünmezsek nasıl gelişebiliriz? Nasıl onlarla boy ölçüşecek güce ulaşabiliriz?
Bu parçada yazar, okuyucunun düşüncelerini değiştirmeyi, onu etkilemeyi amaçlıyor. Okuyucuyla konuşuyormuş gibi yazıyor. Sorular soruyor, cevaplar veriyor. Öyleyse bu paragrafta tartışmacı bir anlatım yolu izlenmiştir.
Her şeyin betimlemesi yapılabilir: soyut, somut; duran, hareket eden...
Betimleme yapılırken yakından uzağa, uzaktan yakına bir yol izlenebilir.
Amaç, anlatılanları okurun kafasında canlandırmaktadır.
Bu anlatım biçiminin özellikleri şunlardır:
Yazarın amacı, anlattıklarının okuyucuda gerçeklik hissi uyandırmasıdır.
Yazar, gözlemlerden yararlanır.
Olayı okuyucunun gözünde canlandırmayı amaçlar.
Öznel ve nesnel yargılara yer verebilir.
Niteleyici ögelerden, duyularla ilgili ayrıntılardan yararlanılır.
Yazar, sözcüklerle resim yapar.
Örnek:
Turna katarları geçiyordu gölün üstünden, gölgeleri maviye dönüşerek. Van Gölü, günün her anında bin renk cümbüşünde yunup arınıyordu. Bir bakmışsın, göl bir anda som turuncuya kesmiş; bir bakmışsın, ak köpüklü dalgalar mora dönüşmüş.
Bu parçada yazarın amacı, okuyucunun gözünde anlattıklarının canlanması, inandırıcı olmasıdır. Yazar, burada sözcüklerle resim yapmıştır. Doğayı devinim içinde vermiştir.
Olay, belli bir yerde ve zaman diliminde kişi ya da kişilerin yaptıklarıdır. Kısaca "Varlıkların hareket halinde anlatılmasına olay denir." biçiminde bir tanım da geliştirilebilir. Öyküleyici anlatım tekniğinde "olay" denilince olağanüstü bir olay olması gerekmez. Olay için gerekli olan öğeler vardır; bunlar yer, zaman, kişi ya da kişilerdir.
Tarih: 2019-09-03 18:33:53 Kategori: Türkçe
Soru Tarat
Kitaptan sorunu tarat hemen cevaplansın.
Sorunu sor hemen cevaplansın.
Anlatım Biçimleri Nedir
Bu Yazıda Neler Var:
Ele alınan konunun özelliğine göre yazar, anlatımını çeşitli yollarla gerçekleştirir.
Olaylar, duygular, konular, olgular ve izlenimler yazılırken kullanılan yöntemlere "anlatım biçimleri" denir.
1. Açıklama
Herhangi bir olay, durum ya da kavram hakkında bilgi vermek amacı taşıyan yazılardaki anlatım biçimidir.Tanımlamadan, karşılaştırmalardan ve örneklerden yararlanılır.
Açık bir üslup, yalın bir dil kullanılır. Süslü, sanatlı söyleyişler görülmez.
Sözcükler ve sözler genellikle gerçek anlamlarında kullanılır ve bu tür anlatımlarda konunun en belirgin ayrıntıları göz önüne serilir.
Ders kitapları, makale ve ansiklopedilerde kullanılır.
Bu anlatım biçiminin özellikleri şunlardır:
Bilgi vermek temel amaçtır.
Konuyla ilgili sorular yeterince aydınlatılır.
Konuyu öğretmek esastır.
Çok fazla devrik cümle kullanmaktan kaçınılır, anlatımın yalın olmasına özen gösterilir.
Örnek:
Yazı, insanoğlunun belleğinin yükünü hafifletmiş, düşünsel enerjisini başka işlere yöneltebilmesini sağlamıştır. Yazının kullanımı bilginin yalnızca niceliksel birikimine değil, niteliksel gelişimine de katkıda bulunmuştur. Basım yoluyla çoğaltım, bu gelişmeye daha geniş ve yeni boyutlar katmış, ivme kazandırmıştır. Böylece, insanlar ve toplumlar arasında dünya görüşleri ve ideolojiler açısından da etkileşime kaynaklık etmiştir.
Yazar bu parçada "yazı" ile ilgili bilgi vermektedir. Yazının önemini vurgulayıp açıklamalarda bulunmaktadır. Sözcükleri gerçek anlamlarıyla kullanmış ve sanatlı bir yol izlememiştir.
2. Tartışma
Okuyucunun düşünce, kanı ve davranışlarını değiştirmeyi amaçlayan yazılardaki anlatım biçimidir.Bir düşünceye karşı çıkılır ve karşı çıkılan düşüncenin yanlışlığı ispatlanmaya çalışılır.
Bu anlatım biçiminin özellikleri şunlardır:
Yazar, okuyucuyu etkilemeyi amaçlar.
Okuyucunun düşüncelerini değiştirmek ister.
"Diyelim ki, kabul edelim ki" gibi sözlerle karşı düşünce çürütülmeye çalışılır.
Soru cümleleri ve devrik cümleler kullanılabilir.
Yazar, anlatımına söyleşi içtenliğini katar.
Hırçın bir üslup kullanılabilir.
Örnek:
İstiyorlar ki değer ölçümüzü onların oyun yazarlarına göre ayarlayalım. İstiyorlar ki onlar gibi biz de Avrupalı eleştirmenlerin kireç tutmuş yargılarını papağan misali geveleyeni usta yazar sayalım. Bunu yapamayız. Biz de istiyoruz ki kendi değer ölçülerimiz geçerli olsun. Böyle düşünmezsek nasıl gelişebiliriz? Nasıl onlarla boy ölçüşecek güce ulaşabiliriz?
Bu parçada yazar, okuyucunun düşüncelerini değiştirmeyi, onu etkilemeyi amaçlıyor. Okuyucuyla konuşuyormuş gibi yazıyor. Sorular soruyor, cevaplar veriyor. Öyleyse bu paragrafta tartışmacı bir anlatım yolu izlenmiştir.
3. Betimleme
Bir nesneyi, bir olayı, bir mekanı kendine özgü nitelikleriyle anlatmaya betimleme denir.Her şeyin betimlemesi yapılabilir: soyut, somut; duran, hareket eden...
Betimleme yapılırken yakından uzağa, uzaktan yakına bir yol izlenebilir.
Amaç, anlatılanları okurun kafasında canlandırmaktadır.
Bu anlatım biçiminin özellikleri şunlardır:
Yazarın amacı, anlattıklarının okuyucuda gerçeklik hissi uyandırmasıdır.
Yazar, gözlemlerden yararlanır.
Olayı okuyucunun gözünde canlandırmayı amaçlar.
Öznel ve nesnel yargılara yer verebilir.
Niteleyici ögelerden, duyularla ilgili ayrıntılardan yararlanılır.
Yazar, sözcüklerle resim yapar.
Örnek:
Turna katarları geçiyordu gölün üstünden, gölgeleri maviye dönüşerek. Van Gölü, günün her anında bin renk cümbüşünde yunup arınıyordu. Bir bakmışsın, göl bir anda som turuncuya kesmiş; bir bakmışsın, ak köpüklü dalgalar mora dönüşmüş.
Bu parçada yazarın amacı, okuyucunun gözünde anlattıklarının canlanması, inandırıcı olmasıdır. Yazar, burada sözcüklerle resim yapmıştır. Doğayı devinim içinde vermiştir.
4. Öyküleme
Öyküleme olaya bağlı bir anlatım biçimidir. Bu anlatım tekniğinde olay bir akış içerisinde anlatılır.Olay, belli bir yerde ve zaman diliminde kişi ya da kişilerin yaptıklarıdır. Kısaca "Varlıkların hareket halinde anlatılmasına olay denir." biçiminde bir tanım da geliştirilebilir. Öyküleyici anlatım tekniğinde "olay" denilince olağanüstü bir olay olması gerekmez. Olay için gerekli olan öğeler vardır; bunlar yer, zaman, kişi ya da kişilerdir.
Tarih: 2019-09-03 18:33:53 Kategori: Türkçe
Kitaptan sorunu tarat hemen cevaplansın.
Yorum Yapx